BẢO TRÌ DỰ ĐOÁN: tại sao lại chọn phân tích độ rung?
BẢO TRÌ DỰ ĐOÁN: tại sao lại chọn phân tích độ rung? Có lẽ đây là câu hỏi phổ biến của những cán bộ đã, đang và sẽ triển khai công tác bảo trì dự đoán cho nhà máy của mình. Vậy, qua bài viết này chúng ta sẽ làm rõ một số thứ về phân tích độ rung trong bảo trì dự đoán.
Bài viết được dịch từ Blog kỹ thuật của ONEPROD thuộc tập đoàn ACOEM / Pháp.
Việc áp dụng chương trình bảo trì theo kế hoạch (thường được gọi là bảo trì dự đoán) luôn liên quan đến câu hỏi về phương pháp nào chúng ta sẽ sử dụng để theo dõi tình trạng của thiết bị. Nếu như chúng ta thấy đang bị vướng mắc ở khâu này thì nội dung bài này có thể sẽ giúp chúng ta tìm ra việc áp dụng phương pháp phân tích độ rung. Lợi ích của việc phân tích độ rung và những ưu điểm nó mang lại.
KHẢ NĂNG DỰ ĐOÁN.
Điều trước tiên, nên nhớ rằng mục tiêu của bảo trì dự đoán chính là tiên đoán được tình trạng xuống cấp của máy móc nhằm thiết lập kế hoạch sửa chữa kịp thời. Và để biết được tình trạng thì chúng ta phải theo dõi nó (Condition Monitoring). Việc suy đoán sẽ dựa trên việc ngoại suy biểu đồ tình trạng máy (trending). Việc dự đoán này sẽ có hiệu quả hơn khi mà phương pháp chúng ta chọn có khả năng thu thập các tín hiệu yếu (nhằm phát hiện tại chu kỳ sớm nhất). Một tiêu chí khác là việc đo đạc nên được tiến hành đơn giản để tối thiểu thời gian đo giữa các lần đo – khi này biểu đồ tình trạng càng chính xác. Đây chính là đặc tính của phân tích độ rung. Biểu đồ phổ rung động hàm chứa nhiều dữ liệu giá trị. Qua biểu đồ này chúng ta có thể đọc chính xác các hư hỏng: như vòng bi rỗ. Các dữ liệu này có thể thu thập đơn giản và dễ dàng mà không cần dừng máy, và có thể lặp đi lặp lại với độ trùng khớp cao. Như vậy chúng ta đã hiểu một phần BẢO TRÌ DỰ ĐOÁN: tại sao lại chọn phân tích độ rung?
KHẢ NĂNG PHÂN TÍCH – CHẨN ĐOÁN.
Một lợi ích to lớn khác của các dữ liệu có giá trị là khả năng giải thích các đặc tính bất thường. Việc phân tích độ rung không chỉ đơn thuần là việc báo động. Phân tích độ rung cũng cung cấp các dữ liệu để phân tích và dẫn hướng cho việc bảo trì. Đây cũng là lí do tại sao phân tích độ rung lại được dùng trong hàng thập kỷ để theo dõi các máy móc quan trọng trong ngành công nghiệp nặng. Với ngành công nghiệp nặng, các kỹ thuật viên cần hiểu chình xác cái gì đang xảy ra bên trong trước khi họ dừng máy và mở nó ra.
TÍNH ĐA DỤNG.
BẢO TRÌ DỰ ĐOÁN: tại sao lại chọn phân tích độ rung? Lợi ích của việc phân tích độ rung không chỉ dừng lại ở hai điều trên. Phương pháp này còn có thể áp dụng cho hầu hết các chi tiết máy chủ chốt và các thành phần máy có khả năng hư hỏng cao. Phân tích độ rung cho phép phát hiện hầu hết các hư hỏng thông thường trong thiết bị quay như: Mất cân bằng động, lệch tâm trục, vòng bi, bánh răng, xâm thực… v.v. Phương pháp này đặc biệt linh hoạt và có thể đáp ứng cho số lượng lớn máy móc trong nhà máy. Chỉ với một công cụ, đây là cách tốt nhất để giảm các chỉ số rồi rắm cũng như giảm nguy cơ không phát hiện ra các hỏng hóc. Thêm nữa, việc thấy các hư hỏng này ở chu kỳ sớm và sửa chữa kịp thời sẽ làm giảm chỉ số nghiêm trọng của máy móc.
ƯU ĐIỂM SO VỚI PHƯƠNG PHÁP KHÁC.
BẢO TRÌ DỰ ĐOÁN: tại sao lại chọn phân tích độ rung? Các phương pháp theo dõi tình trạng khác như là: phân tích nhiệt, phân tích dầu bôi trơn và phân tích điện hoặc siêu âm cũng có những thế mạnh riêng cho từng vấn đề cụ thể. Tuy nhiên nếu xét về mặt đa dụng, phát hiện sớm và phân tích hợp lý cho các hỏng hóc thì phân tích độ rung vẫn là số một. Cụ thể:
- Phân tích nhiệt: Khả năng phát hiện hỏng hóc chắc chắn cao. Tuy nhiên phân tích nhiệt thích hợp cho thiết bị tĩnh và vấn đề về điện. Hơn nữa khả năng phát hiện sớm hư hỏng bằng công cụ nhiệt độ là kém. Ví dụ: bạn bị sốt thì virut đã ở bên trong cơ thể bạn được vài ngày rồi.
- Phân tích dầu: Khả năng phát hiện hư hỏng do mòn hoặc nứt là chắc chắn. Tuy nhiên các lỗi như lệch tâm trục, mất cân bằng động lại khó được phát hiện. Khả năng phát hiện sớm của phân tích dầu cũng khá kém. Thông thường phân tích dầu là một công cụ double check.
- Siêu âm: cho phép phát hiện rất sớm hư hỏng. Nhưng khả năng phân tích phổ không cao. Siêu âm thích hợp trong rò rỉ, bôi trơn, và phóng điện. Siêu âm cũng thích hợp cho các thiết bị tĩnh như bẫy hơi, valve…
NHƯỢC ĐIỂM.
Dù khả năng phân tích tốt và kỹ thuật thu thập dữ liệu là đơn giản. Tuy nhiên, việc phân tích sâu là khá khó và thông thường chỉ có những chuyên gia được đào tạo mới có thể đảm nhận việc này. Nhưng may mắn thay, điều này dần được giải quyết với thời đại công nghiệp 4.0. Ngày nay, với sự suất hiện của trí thông minh nhân tạo, chúng ta có một công cụ để phân tích và cho ra kết quả với độ tin cậy cao. Điển hình là chương trình trí thông minh nhân tạo ONEPROD Accurex, có thể dễ dàng sử dụng bởi những kỹ sư và công nhân kỹ thuật. Với phân tích độ rung, bạn có thể thấy được tất cả những gì bạn cần phải thấy trong hệ thống máy móc của bạn.
Chúng tôi hy vọng bài viết trên đáp ứng được phần nào câu hỏi về độ rung trong bảo trì dự đoán. Chúng tôi hy vọng nhận được góp ý từ các bạn nhằm góp phần xây dựng cộng động bảo trì dự đoán ngày một lớn mạnh.
