Với tất cả các kỹ sư làm trong lĩnh vực bảo trì thì vòng bi là một chi tiết máy hết sức quan trọng. Những điều cơ bản về vòng bi bạn phải nắm được để có thể lắp đặt và bảo trì nó tốt nhất. Đầu tiên, chúng ta cần biết là có 2 thể loại vòng bi chính, chúng ta sẽ đi vào chi tiết 2 loại vòng bi này nhằm tạo tiền đề tốt hơn cho quá trình theo dõi tình trạng máy sau này.
Hai loại vòng bi chính là:
- Bạc trượt.
- Vòng bi con lăn.
I – Bạc trượt:
Những điều cơ bản về vòng bi – Bạc trượt
– Là một dạng vòng bi không có chi tiết lăn, với vòng bi này trục tì trực tiếp lên bạc hoặc là dầu bên trong bạc. Ưu điểm của bạc trượt là:
- Tiết kiệm chi phí.
- Nhỏ gọn.
- Khối lượng nhẹ.
- Có khả năng chịu tải tĩnh lớn.
– Chúng ta hay gặp thể loại bạc trượt này trong các khớp của xy lanh thủy lực, các Motor hoặc Turbine có tốc độ quay cực kỳ cao.
II – Vòng bi con lăn – hay gọi là vòng bi hay bạc đạn:
Những điều cơ bản về vòng bi – Vòng bi con lăn
Đây là thể loại mà chúng ta thường gặp nhất trong các máy móc công nghiệp và thường thì có 4 loại cơ bản sau: Vòng bi cầu, vòng bi đũa, vòng bi tang trống (cà na hoặc nhào) và vòng bi côn. Ưu điểm của vòng bi con lăn là nó chia trục quay (gối quay) với bộ phận tĩnh (thường là gối) thông qua các con lăn, các con lăn này sẽ lăn xung quanh trục chuyển truyền động trượt thành chuyển động lăn. Điều này cho phép việc phân bố tải đồng đều hơn trên các con lăn và giảm ma sát nội bên trong vòng bi so với bạc trượt.
Cấu tạo của một vòng bi: một vòng bi gồm có 4 phần cơ bản, vòng trong, vòng ngoài, các viên bi (con lăn) và rế để dẫn hướng các con lăn này. Tùy theo từng ứng dụng cụ thể mà có thể không có vòng trong, vòng ngoài và rế, tuy nhiên con lăn luôn luôn phải có nếu không nó sẽ trở thành bạc trượt.
1 – Vòng bi cầu: là dạng vòng bi mà con lăn có hình cầu.
Những điều cơ bản về vòng bi – vòng bi cầu
- Ưu điểm của vòng bi cầu là tiếp xúc điểm giữa con lăn và vòng trong, vòng ngoài. Chính vì tiếp xúc điểm nên nó có thể vận hành với tốc độ từ cao đến rất cao.
- Vòng bi cầu có thể chịu tải dọc trục khoảng 20% giá trị tải hướng tâm.
- Vòng bi cầu được chính thức thiết kế bởi Leonardo Da Vinci – vị kỹ sư đại tài – cho bản thiết kế trực thăng của ông ấy.
2 – Vòng bi đũa: là dạng vòng bi mà con lăn có hình đũa trụ.
Những điều cơ bản về vòng bi – vòng bi đũa
- Ưu điểm của vòng bi đũa là tiếp xúc đường giữa con lăn và vòng trong, vòng ngoài. Chính vì tiếp xúc đường nên nó có thể vận hành với tốc độ từ cao đến rất cao.
- Vòng bi đũa nổi tiếng với việc chịu tải hướng kính cao tuy nhiên khả năng chịu tải dọc trục khá kém – khoảng 10% giá trị tải hướng tâm.
- Vòng bi đũa được phát minh bởi G. u. J. Jaeger ở Wuppertal từ năm 1868. Sau này hãng FAG mua lại vào năm 1933.
3 – Vòng bi tang trống: là dạng vòng bi mà con lăn có hình trống hoặc hình trái cà na.
Những điều cơ bản về vòng bi – vòng bi tang trống
- Ưu điểm của vòng bi tang trống là tiếp xúc theo một vùng diện tích giữa con lăn và vòng trong, vòng ngoài. Chính vì tiếp xúc theo một vùng diện tích lớn như vậy nên nó có khả năng chịu tải tĩnh tốt, tuy nhiên nhược điểm là không thể vận hành với vận tốc cao so ma sát.
- Vòng bi tang trống nổi tiếng với việc chịu được khả năng lệch trục lớn, tối đa là 2 độ lệch so với tâm trục.
- Vòng bi tang trống được phát minh bởi Sven Winquist – người Thụy Điển – từ năm 1907. Sau này chính Sven Winquist thành lập hãng SKF.
4 – Vòng bi côn: là dạng vòng bi mà con lăn có hình nón cụt (hình côn).
Những điều cơ bản về vòng bi – vòng bi côn
- Ưu điểm của vòng bi đũa là tiếp xúc đường giữa con lăn và vòng trong, vòng ngoài. Chính vì tiếp xúc đường nên nó có thể vận hành với tốc độ cao.
- Vòng bi côn nổi tiếng với việc chịu được tải kết hợp giữa hướng tâm và hướng trục đồng thời. tỉ lệ giữa hai lực này tùy vào góc côn của vòng ngoài.
- Vòng bi côn được phát minh bởi Henry vào năm 1898, Sau này ông ấy thành lập thành lập hãng vòng bi TIMKEN.
Bên trên là các thông tin cơ bản về các loại vòng bi thông dụng trong công nghiệp hiện nay. Nếu chúng ta hiểu về chức năng của từng loại vòng bi thì việc phân tích độ rung và chẩn đoán máy móc quay sẽ trỡ nên dễ dàng và chính xác hơn, đem lại lợi ích lâu dài cho nhà máy.
read https://hydra20online.com