Khi hai máy được ghép nối với nhau—ví dụ như motor và bơm—việc căn chỉnh đã đủ thách thức rồi. Nhưng khi thêm một hộp số vào giữa, mọi thứ lập tức trở nên phức tạp hơn. Các hệ thống truyền động nhiều phần tử, hay còn gọi là machine train, là xương sống của rất nhiều dây chuyền công nghiệp và đòi hỏi một quy trình cẩn thận, có phương pháp để đảm bảo độ tin cậy lâu dài.

Điều quan trọng cần nhớ: Căn chỉnh machine train không phải là nơi dành cho người mới bắt đầu. Đây là kỹ thuật nâng cao – chỉ nên thực hiện khi bạn đã thật sự vững vàng với việc căn chỉnh các hệ truyền động hai phần tử thông thường. Khi đã nắm chắc nền tảng này, bạn sẽ tự tin hơn nhiều để xử lý những hệ thống nhiều máy phức tạp.

Chính vì mức độ phức tạp đó, một ca căn chỉnh máy nhiều phần tử chỉ thành công khi bạn có chuẩn bị tốt, thực hiện kỷ luật, và kiểm tra kỹ lưỡng sau khi hoàn tất. Các hướng dẫn dưới đây sẽ giúp bạn từng bước – trước, trong và sau khi căn chỉnh.

Máy thực hiện:

Acoem AT-300 https://avitek.vn/product/may-can-chinh-dong-tam-truc-acoem-at-300-shaft-alignment/

Acoem AT-400 https://avitek.vn/product/may-can-dong-tam-truc-acoem-at-400/

Acoem RT-300 https://avitek.vn/product/may-can-dong-tam-truc-acoem-at-400/

Acoem EXO https://avitek.vn/product/may-can-chinh-dong-tam-truc-acoem-exo/

---

🧩 Trước khi căn chỉnh: Chuẩn bị càng kỹ, làm càng nhẹ

Chưa cần nới một con ốc nào, thành công của bạn đã bắt đầu từ khâu chuẩn bị. Càng hiểu rõ hệ thống và những giới hạn vật lý của nó, bạn càng ít gặp sự cố bất ngờ khi mở máy đo laser ra. Một kế hoạch kỹ càng sẽ giúp bạn có một ngày làm việc nhẹ nhàng thay vì vất vả ngoài hiện trường.

---

🔍 Hiểu rõ hệ thống của bạn

Machine train là bất kỳ hệ thống nào có nhiều khớp nối, ví dụ như:

• Motor – Hộp số – Bơm
• Motor – Hộp số – Máy nén
• Motor – Hộp số – Ball mill
• Motor – Hộp số – Mill stand
• Và nhiều cấu hình khác…

Các hệ thống này có thể nằm cùng một đường thẳng, lắp vuông góc hoặc thậm chí zigzag. Nhưng dù là kiểu gì, thì các trục quay vẫn phải chia sẻ chung một đường tâm quay.

Vì các thiết bị này thường là tài sản giá trị cao và đóng vai trò quan trọng trong sản xuất, nên hiểu rõ cấu hình, điều kiện vận hành, và cách hệ thống biến dạng khi hoạt động là điều bắt buộc trước khi căn chỉnh.

---

🛠️ Pre-alignment: Làm chuẩn từ gốc

Trước khi đo laser, bạn phải thực hiện đầy đủ các bước pre-alignment để đảm bảo hệ thống đang ở trạng thái cơ khí tốt. Quy trình này bao gồm:

Bước 1: Căn thô (nếu máy có thể di chuyển dễ)
Bước 2: Loại bỏ soft foot rõ ràng
Bước 3: Siết ốc lần đầu
Bước 4: Sửa soft foot lần cuối

Ngoài ra, bạn nên kiểm tra thêm:

• Làm sạch bệ máy và chân máy
• Gom shims về từng pack gọn gàng
• Kiểm tra độ đảo trục nếu có thể quay
• Kiểm tra lực nén từ đường ống (pipe strain)

Hoàn thành pre-alignment tốt sẽ giúp bạn tránh được 80% lỗi căn chỉnh thường gặp.

---

📏 Xác định giới hạn dịch chuyển và target alignment

Mỗi máy đều có giới hạn vật lý: mép bệ, khe hở lỗ bulong, số lượng shim có thể thêm… Vì vậy trước khi bắt đầu:

• Xác định giới hạn thay đổi shim
• Kiểm tra khả năng dịch chuyển trái–phải, lên–xuống
• Ghi chú những hạn chế từ bulong hoặc baseplate
• Đảm bảo target alignment / thermal growth của OEM được hiểu đúng

Việc xác định phạm vi dịch chuyển trước giúp bạn tránh phải mài bệ máy hoặc khoan lại lỗ về sau.

---

📝 Vẽ sơ đồ machine train

Trước đây người ta dùng giấy kẻ ô để vẽ, nhưng ngày nay đa phần được thực hiện trực tiếp trong phần mềm setup của thiết bị căn chỉnh laser.

Dù bằng cách nào, bản vẽ (graph) vẫn giúp bạn:

• Nhìn rõ sai lệch ban đầu
• Lập kế hoạch di chuyển các máy sao cho hiệu quả nhất
• Giải thích hướng xử lý cho cả nhóm
• Lưu lại bản “as-found” và “as-left”

Với AT-400 hoặc AT-300/RT-300, bạn nhập đầy đủ thông số: kích thước máy, loại coupling, RPM, giới hạn dịch chuyển, thermal growth… Phần mềm sẽ sinh ra đồ thị chính xác để bạn bám theo.

---

⚙️ Trong khi căn chỉnh: Quy trình quan trọng hơn tốc độ

Khi đã chuẩn bị xong, đây là lúc làm việc thật sự. Giai đoạn này đòi hỏi sự chậm rãi, ổn định và kỷ luật. Mỗi điều chỉnh đều ảnh hưởng đến cái tiếp theo, nên bạn cần làm theo đúng thứ tự.

---

🎯 Xác định tâm quay của từng trục

Nguyên tắc vàng:
👉 ĐỪNG di chuyển bất kỳ máy nào trước khi bạn biết chính xác vị trí của TẤT CẢ các trục.

Dùng chương trình Machine Train của thiết bị laser để:

• Xác định tâm quay của từng trục
• Ghi nhận dữ liệu
• Để phần mềm tính toán dịch chuyển cho cả hệ thống

Các dòng Acoem như AT-400, AT-300, RT-300 và EXO đều có ứng dụng Machine Train chuyên dụng.

---

🔒 Chọn máy cố định (stationary reference)

Trong machine train, phải có một máy được chọn làm điểm cố định.

Bạn có thể chọn theo hai cách:

1. Minimum Moves (tự động – nhanh nhất)

Phần mềm tự chọn máy cố định sao cho tổng số dịch chuyển ít nhất, ưu tiên giảm dịch chuyển ngang và số shim phải tháo.

2. Chọn thủ công

Dùng khi:

• Máy bị base-bound, bolt-bound
• Máy gắn chặt đường ống
• Giới hạn thực tế tại hiện trường

---

🧮 Simulate Move – Mô phỏng dịch chuyển

Dùng chức năng Shim Simulator để mô phỏng dịch chuyển trước khi đụng tay vào máy thật.
Điều này giúp bạn:

• Biết trước cần bao nhiêu shim
• Tránh nhấc máy nhiều lần
• Hạn chế sai sót và giảm thời gian thi công

---

✔️ Xác nhận từng điều chỉnh

Khi đã chỉnh, hãy:

• Đo lại
• Siết bulong theo hình chữ X
• Dùng cờ lê lực khi có thể
• Tiếp tục điều chỉnh nhỏ và kiểm tra từng bước

Kiên nhẫn chính là chìa khóa—làm nhanh sẽ phải làm lại.

---

🧾 Sau khi căn chỉnh: Kiểm chứng – Ghi lại – Theo dõi

Căn chỉnh xong chưa phải là kết thúc. Đây mới là lúc xác nhận rằng hệ thống sẽ vận hành ổn định lâu dài.

---

📚 Ghi chép đầy đủ

Lưu lại:

• Kết quả as-found
• Kết quả as-left
• Biểu đồ
• Các ghi chú hiện trường
• Bài học kinh nghiệm

Những dữ liệu này cực kỳ hữu ích cho lần căn chỉnh tiếp theo hoặc cho công tác phân tích hỏng hóc.

---

🏃 Vận hành và quan sát

Hệ thống chỉ thật sự “aligned” khi chạy ổn định trong thực tế.

Hãy để máy chạy tối thiểu 100 giờ và theo dõi:

• Coupling chạy êm
• Độ rung ổn định
• Nhiệt độ không tăng bất thường
• Không có dấu hiệu mài mòn hay căng thẳng bất thường

Nếu mọi thứ đều ổn → Bạn đã hoàn thành tốt.

---

🔚 Kết luận

Căn chỉnh machine train có thể đơn giản hoặc cực kỳ phức tạp tùy số lượng máy trong hệ. Khi lên lịch, hãy luôn dự trù nhiều thời gian hơn bạn nghĩ, vì độ chính xác đòi hỏi sự kiên nhẫn.
Hãy nhớ rằng bạn đang căn chỉnh một HỆ THỐNG hoàn chỉnh, không phải từng máy riêng lẻ.

Làm đúng quy trình – quan sát kỹ – và luôn có kế hoạch rõ ràng, bạn sẽ đạt kết quả tốt hơn, ít sai sót hơn và đỡ áp lực hơn.

---

📱 Ứng dụng Machine Train của Acoem

Acoem có ứng dụng Machine Train chuyên dụng để đơn giản hóa việc căn chỉnh các hệ thống có hơn hai máy.
Ứng dụng này (cho AT-400, AT-300/RT-300 và EXO) cung cấp:

• Mô hình 3D rõ ràng cho từng máy trong hệ thống
• Gợi ý máy cố định tối ưu
• Khóa máy bị hạn chế (base-bound/bolt-bound)
• Đặt target alignment
• Theo dõi tiến độ căn chỉnh theo thời gian thực

Nhờ đó, quá trình căn chỉnh trở nên nhanh hơn, dễ hơn và chính xác hơn.